“De klachten bij whiplash/WAD, traumatische hersenletsel en rugletsels
zijn verscheiden van aard.
Uiteraard komen veel van deze symptomen (bijv. hoofdpijn, uitputting…)
niet alleen voor na een verkeersongeval of ander ongeval met hoofd- en
nekletsel, maar ook bij andere ziektes . Daarom zal de huisarts en/of de
specialist eerst aan de hand van uw medische anamnese (ondervraging)
en via bloedonderzoek en beeldvorming andere oorzaken uitsluiten.
De symptomen zijn verschillend van slachtoffer tot slachtoffer en kunnen
in combinaties voorkomen. WAD zijn een verzameling van ziektebeelden
die zeer verschillend zijn in hun diagnose, prognose en behandeling.
“Er is de laatste tijd steeds meer bewijs voor verschillen in lichamelijke en
psychosociale stoornissen tussen individuen die van het letsel herstellen
en hen die hardnekkige pijn en handicaps ontwikkelen. Kort na het trauma
heeft iedereen met een whiplashletsel last van motorische
functiestoornissen, lokale cervicale mechanische hyperalgesie (verhoogde
gevoeligheid voor pijn ) en psychologisch lijden, ongeacht het herstel.
De patiënten die hardnekkige matige/ernstige pijn en beperkingen
ontwikkelen vertonen echter een ingewikkelder beeld. Kenmerkend zijn
bijkomende stoornissen, zoals uitgebreide sensibele hypergevoeligheid,
die een aanwijzing vormen voor onderliggende stoornissen in centrale
pijnverwerking of voor een acute posttraumatische stressreactie.
Deze symptomen zijn al kort na het trauma aanwezig. Op basis van deze
heterogeniteit wordt een nieuw classificatiesysteem voorgesteld waarin
rekening gehouden wordt met meetbare verstoringen in de motorische,
sensibele en psychosociale functies.”
Bron: Prof. Michele Sterling, School of Health and Rehabilitation Sciences, The University
of Queensland, Australië
Michele Sterling,Voorstel voor nieuw classificatiesysteem voor aan whiplashgeassocieerde
aandoeningen , Vertaling: D. Plancken-Kroon,
http://www.springerlink.com/content/925583u4x8h31q72/fulltext.pdf

Symptomen Kenmerken en klinische vaststellingen

Nek- en rugpijn Ontstaan binnen 6 uren: 65%
24 uren: 28%
72 uren: 7%
* (zie onze aanvulling nek- en
rugletsels)

Hoofdpijn • spierspanningstype

• occipitale neuralgie (pijn door
nekzenuw)
• pijn geassocieerd met het
temporomandibulaire gewricht(Pijn of
gevoeligheid in het kaakgewricht en-/ of
kauwmusculatuur)
• migraine

Oorklachten • evenwichtsstoornissen met of zonder

vertigo(draaiduizeligheid)
• ‘floating’ sensaties
• tinnitus ( oorsuizen of fantoomgeluid)
• gehoorverslechtering

Paresthesieën(Abnormale
huidsensaties)

• brachiale plexopathie (in schouder)
• cervicale radiculopathie (beknelling
van de cervicale zenuwwortels)
Spierzwakheid • brachiale plexopathie
• cervicale radiculopathie

Cognitieve stoornissen
(met betrekking tot het denkproces,
waarneming, aandacht,
concentratie, geheugen, oriëntatie,
taalgebruik en vaardigheden)

•geheugendefecten,aandachtstoornisse
n
• irritatie, nervositeit
• vermoeidheid
• slaapstoornissen
• persoonlijkheidsveranderingen
Visuele stoornissen • convergentiedefecten

• beschadiging van achtereenvolgende
of saccadische bewegingen
(oogbewegingen)
• Horner syndroom (Aantasting van de
sympathicuszenuw in het halsgebied
met als gevolg pupilvernauwing,
afzakking van het bovenste ooglid en
inzakking van de oogbol in de
oogkassen.
• oculomotorische verlamming
(oogspieren)

Bron:“Tabel 5. Frequente klachten ten gevolge van een whiplashletsel.”
Meola & Sansone (1996) en Schneider HJ(2007)
Meola, G., & Sansone, V. (1996). The neurological point of view. In A. Cesarani, D.Alpini,
R. Boniver, C.F. Claussen, P.M. Gagey, L. Magnusson, L.M. Ödkvist (Eds.).

Deze tabel en studie vullen wij aan met wat door ontelbare
wetenschappelijke studies bewezen is en erkend( zie verder onder ),
namelijk dat whiplash een gesloten onrechtstreeks schedel-
hersentrauma veroorzaakt met mogelijks traumatische hersenletsels
(traumatic brain injuries TBI). Dit veroorzaakt in de helft van de gevallen
een hypofyseletsel en hormonale storingen.
De acute accelaratie-decelaratie (achterover –en voorover zwaaien) met
de nek en de hersenen in de schedeldoos gaat gepaard met het
verdraaien van de halsslagaders waardoor binnenste wand beschadiging
bloedstolsels op afstand worden afgevuurd:
-een directe hersenfunctiestoornis (hersenschudding)
-een directe hersenkneuzing
-een indirect ichemisch(onvoldoende doorbloeding) hersenletsel(door
micro-embolen)
Volgens de literatuur kan een apoplexie (acute beschadiging van de
hersenen door bloeduitstorting of bloedcirculatiestoornis) van de
hypothalamus-hypofyse door elk schedeltrauma worden veroorzaakt. Door
ze niet te herkennen kan dit fysiek-en psychisch herstel in de weg staan.
Hypofysehormooninsufficiënties worden vastgesteld bij een aanzienlijk
deel patiënten met hoofdtrauma.
Symptomen Kenmerken en klinische vaststellingen

Anergie, geringe levenskwaliteit
Onregelmatige cyclus, uitblijven cyclus
Stemmingsstoornissen
Verminderde kracht
Neuropsychiatrische problemen
Gewichtsverlies
Gewichtstoename(vervetting buik)
Levensbedreigende bijniercrisis bij acute
deficiëntie(zwakheid,nausea,koorts,shock)
Cognitieve stoornissen

●Hypofyseletsel
●Hormoondeficiëntie: groeihormoon,
schildklierhormoon,
corticosteroïden(ACTH),
geslachtshormonen(LH/FSH)
●Oligomenorroe of amenorroe(verstoorde
cyclus)
●Myopathie (energievoorziening van spier
verstoord)
●Verminderde spiermassa en kracht
●Seksuele disfunctie
●Onvruchtbaarheid
●Viscerale obesitas(diepliggend buikvet)
●Verlies van secundair haar, verandering
van huid, haar en stem
●Hypotensie(Bloeddrukverlaging)
●hypoglykemie(verlaagd
bloedsuikergehalte)
●hyponatriëmie(Verlaagd natriumgehalte)
●Anemie,eosinofillie (afwijkingen
bloedbeeld)
●Bradycardie( lage harstslag)
●Osteoporose

Toevoeging uit “Tabel 1 Klinische consequenties van enkele hypofysedeficiënties”
Bron: Schneider Hj, Kreitschamm-ÄndermahrI.,Chigo E, Jama 2007, 298(12):1429-38
Whiplash injuries: Diagnosis and treatment (pp. 38-41).

Volgens Foreman en Croft in Whiplash Injuries 1995 blz. 1-3 is whiplash
een drukgolf uitgaande van de lage rug, gevolgd door een gewelddadige
overdreven knikking van de nek naar achter en terug naar voor
onvermijdelijk gepaard met een gesloten onrechtstreeks schedel-
hersentrauma door acceleratie-deceleratie van het hoofd tijdens de
hyperflexie-extensie van de nek.

Vertaling: “Patiënten die een whiplash letsel van de nek ondergingen
kunnen lijden aan een lichte hersenschudding. Indien het hoofd naar voor
werd gegooid en dan tegen het stuur of de voorruit botst kan een
schedeltrauma voorkomen. Ook kan een mechanische vervorming van de
hersenen ontstaan tijdens de acceleratie / deceleratie fase van het trauma
en een lichte hersenschudding kan voorkomen zonder dat het hoofd ook
maar iets raakt”

Volgende letsels kunnen hieruit ontstaan:
“…een groot aantal mogelijk beschadigde anatomische structuren : de
facetgewrichten, tussenwervelschijven, spieren, ligamenten, atlanto-axiale
gewrichten(verschuiving halswervel), cervicale wervels, het
temporomandibulair gewricht (kaakgewricht) en de hersenen.”( Barnsley
et al.,1994a; Bogduk, 1986)

Fase 1: lage rug: kanteling naar achter
Fose 2: nek: over strekken/buigen
Fase 3: hoofd: hersenbots
Fase 4: hoofd: hersenweerbots

Thans weet men proefondervindelijk dat een whiplash een drukgolf is die
in fracties van een seconde aanvangt in de lage rug , verder gaat in de
boven rug, naar de nek en eindigt in het hoofd (Foreman en Croft 1995
Whiplash blz. 56 tot 92).
In de eerste plaats kan via beeldvorming [ röntgen (RX), bot-scintigrafie ,
computertomografische opnamen (CT-scan), of nucleaire magnetische
resonantie (NMR) ] nagegaan worden of er weke delen zijn beschadigd of
botten gebroken of verschoven zijn (fracturen of dislocaties). Deze
komen echter eerder zelden voor. In een studie van 200 patiënten die een
schadevergoeding eisten na een whiplashletsel vertoonde toch 10%
fracturen of dislocaties (Pr. Dr. J. Van Goethem et al., 1996).

Zie hiervoor verder onder WAD en Beeldvorming